مکانیزم های جایگزین شیوه های پرداخت در تجارت بین الملل درفضای تحریم و یا رکود اقتصادی

چکیده: تجارت بین الملل را میتوان جریانی از خرید و فروش بین خریدار و فروشنده و واسطه ها در کشورهای مختلف تعریف کنیم حال در این جریان خرید و فروش بین المللی ممکن است مشکلات عملی و مالی مزید بر معاملات تجارت در داخل یک کشور باشد. فروشنده با درنظر گرفتن میزان اعتمادی که نسبت به طرف معامله خود یعنی خریدار و وضعیت سیاسی – اقتصادی کشور او دارد می تواند روشهای مختلفی را برای انجام معاملات خود انتخاب کند. انتخاب هریک از روشها دارای محاسنی برای طرفین است که می تواند قسمی از ریسک معامله را کاهش دهد و یا باعث تسهیل و سرعت انجام معامله شود ولی مالا احتمال دارد ریسک بیشتر را در عمل برای آنها در بر داشته باشد. روش های پرداخت در معاملات بازرگانی : این روشها به دو گروه عمـده تقسیم مـی شود : 1- روشهائی که ریسک فروشنده زیاد ولی ریسک خریدار کم است. 2- روشهایی که ریسک خریدار زیاد ولی ریسک فروشنده کم است. در روش اول معمولاً فروشنده کالا را ارسال می نماید و سپس وجه آن را از خریدار دریافت می کند ولی در روش دوم فروشنده وجه کالا را قبل از ارسال کالا از خریدار دریافت می نماید. تا آنجا که به مسائل تجاری مربوط می شود ، سه راهکار اصلی برای وصول پرداخت در یک قرارداد فروش خارجی وجود دارند. اولین آنها وصول نقدی مبلغ قرارداد قبل ازحمل کالا به سوی خریدار (پیش پرداخت) است . راهکار دوم استفاده از حساب بانکی دارای موجودی نقدی (حساب باز) می باشد و راهکار سوم نیز استفاده از برات، به همراه ویا بدون اعتبار اسنادی است. در حال حاضر متداولترین و مهمترین شیوه پرداخت در معاملات بازرگانی شیوه اعتبارات اسنادی است که دارای مقررات خاصی می باشد که به مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی (ucp- 600) معروف است. اعتبارات اسنادی تعهدی است که بانک گشایش کننده اعتبار برعهده می گیرد تا در قبال اخذ اسناد معینی که مورد درخواست متقاضی اعتبار است مطالبات ذینفع اعتبار یا فروشنده را بپردازد. این پرداخت یا از طریق برات ارزی و یا از طریق اعتبارنامه صورت می گیرد. تجارت بر اساس حساب باز، بروات وصولی ساده، بروات وصولی اسنادی، اعتبار اسنادی، صد در صد پیش پرداخت . بنابراین روشهایی که فوقا ذکر گردید به ترتیب از مطلوبترین و کم خطرترین روش برای خریدار که پر خطرترین روش برای فروشنده میباشد آغاز شده و به آخرین روش که مطلوبترین روش برای فروشنده و پر خطر ترین روش از نظر خریدار می باشد ختم می گردد و لذا براساس شرایط موجود و به هنگام عقد قرارداد , خریدار و فروشنده باید در انتخاب یکی از روشها به توافق برسند . اتاق بازرگانی بین الملل بعنوان یک موسسه غیر دولتی و غیر انتفاعی جهت یکنواخت کردن قوانین و مقررات در تجارت بین الملل اقدام به تدوین قوانین و مقررات متحدالشکلی برای معاملات و تجارت بین المللی نموده است که تعداد انها نسبتا زیاد است و هر کدام برای موارد خاصی از تجارت مورد استفاده قرار میگیرند این مقررات بگونه ای بصورت استاندارد تنظیم شده اند که مورد پذیرش بین المللی واقع شده و بطور گسترده ای از آنها استفاده میشود. تجارت الکترونیک نیزبه عنوان یکی از ضروریات قرن بیست و یکم و محصول فناوریهای نوین ارتباطی با انجام هرگونه امور تجاری به صورت وصل خط و از طریق شبکه جهانی اینترنت ,نقش مهمی را در تسهیل مبادلات داخلی و بین ‏المللی کشورها ایفا می کند‏. تحریم اقتصادی یکی از ابزارهای سرمایه داری برای مقابله با کشورهایی است که در چارچوب سیاست های آنها در نظام جهانی حرکت نمی کنند. تاریخ ایران معاصر از نهضت ملی شدن صنعت نفت، تا انقلاب و دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته ای در تضاد با منافع کشورهای سرمایه داری و بویژه آمریکا بوده و به همین دلیل ابزار تحریم در راستای بر هم زدن وضع اقتصاد ایران و نشان دادن ناکارآمدی در سیستم، همواره مورد استفاده آمریکا قرار گرفته است. در واقع هرگاه سخن از تحریم می شود بلافاصله باید یاد آمریکا افتاد. ما کشوری هستیم که بسیار زیر ظرفیتهای بالقوه خود کار می کنیم، اینکه می گوییم ما ضربه کمتری از این بحران می گیریم، ناشی از همین امر است. لذا چون ما به ناچار در آینده جذب این اقتصاد و این نظام خواهیم شد، باید یاد بگیریم بر اقتصاد، مدیریت کنیم؛ زیرا هرچه اقتصاد پیچیده تر شود، احتمال چنین شوک هایی نیز بیشتر خواهد بود. ‏ بر این اساس در شرایط فعلی، اتخاذ یک سیاست پولی مناسب که ارتباط آن با سیاستهای ارزی و مالی متناسب به خوبی دیده شده باشد برای برون رفت از شرایط بحران جهانی اقتصاد و رفع اثرات سوء آن مورد نیاز است. این این کار تحقیقی در همین راستا و با فراهم آوردن رویکرد تحلیلی – تجربی به شیوه های متداول پرداخت و همچنین بهره گیری از مطالعات تطبیقی در شرایط بحران مالی و اقتصادی جهانی و تحریم های گسترده آمریکا و اروپا، شیوه های جایگزین پرداخت در دوران رکود و تحریم را بررسی و روشهائی پیشنهاد گردیده است. همینطور تلاش بر آن است تا شرح مختصری از تحریم اقتصادی، دلایل وآثار و بازتاب آن در کشور ارائه گردد.در ابتدا تعریف موجزی ازتحریم اقتصادی بیان شده، سپس دلایل و انگیزه های آن و همچنین سیر تحریم اقتصادی و مراحل آن مورد بررسی قرار گرفته است،در این بخش برخی مشکلاتی که در اثر این تحریم ها برای کشور پدید آمده، عنوان شده است. با توجه به پرداختهای بین المللی به عنوان شریان حیاتی اقتصاد کشور موقعیت حساسی دارد لازم است تمام کارشناسان به بررسی شرایط موجود پرداخته و راهکارهای مناسب جهت گذر از این بحران اقتصادی و تحریم را ارائه دهند.